Topsporter in toga

Mentale veerkracht als voorwaarde om te kunnen presteren binnen de advocatuur

Een interview met Björn de Smit – advocaat met een achtergrond in de topsport

Door Renate Hensen en David Prins

Mentale training is in de topsport inmiddels niet meer weg te denken. In de juridische wereld is dat nog lang niet vanzelfsprekend. Een gemiste kans, vindt Björn de Smit – advocaat en voormalig jeugdspeler in het betaald voetbal. In zijn dagelijkse praktijk combineert hij juridische scherpte met (sportieve) discipline, en pleit hij voor meer aandacht voor mentale begeleiding binnen de advocatuur. “Wie denkt dat presteren alleen draait om kennis of talent, onderschat wat mentale kracht kan doen.”

Van het veld naar de rechtbank

De Smit begon zijn loopbaan in de jeugdopleidingen van NAC en Fortuna Sittard. Al vroeg ontdekte hij dat prestaties op het veld niet alleen afhangen van techniek of fysiek vermogen. “Wie verbaal sterk is en mentaal stevig staat, komt vaak verder dan wie alleen technisch en fysiek sterk is,” vertelt hij. “Vaak zijn het de jongens die verbaal het sterkst zijn die op het veld staan, en niet altijd degene met het meeste talent.”

Mentale vaardigheden als fundament

Een succesvolle advocaat beschikt volgens De Smit over meer dan juridische kennis. Zelfvertrouwen, flexibiliteit en herstelvermogen vormen volgens hem het mentale fundament onder elke prestatie. “Zaken verlopen zelden zoals gepland. Dan is het cruciaal om te kunnen schakelen en gefocust te blijven. Die scherpte komt niet vanzelf, dat is het resultaat van voorbereiding en discipline.”

“Je wint een zaak niet op de dag van de zitting,” vervolgt hij. “Je wint in de weken ervoor, in je analyse, je timing en je mindset.” Verlies hoort daar volgens hem onvermijdelijk bij. “Het gaat er niet om of je verliest, maar hoe je erop terugkijkt. Reflectie, leren, bijsturen – zelfkennis is belangrijk.”

Afleiding, druk en het stemmetje

In zijn werk maakt De Smit onderscheid tussen externe afleidingen – zoals sociale druk of hectiek op kantoor – en interne ruis: twijfel, onzekerheid, of het bekende stemmetje in je hoofd. “Iedereen kent dat kritische stemmetje dat zegt: stel het uit, doe het later, het komt wel goed. Ik noem dat de ‘innerlijke saboteur’. En hoe sympathiek die ook klinkt, je moet leren daar niet altijd naar te luisteren.”

Volgens hem draait mentale kracht om aandacht en richting. “Waar gaat mijn energie naartoe? Wat is nú belangrijk? Die vaardigheid is voor een advocaat net zo essentieel als voor een topsporter.”

Presteren onder druk

De balans tussen voorbereiding, zelfkennis en omgaan met onzekerheid vormt voor De Smit de kern van mentale kracht. “In de rechtszaal ziet men een zelfverzekerde advocaat. Wat men niet ziet, is de voorbereiding die daaraan voorafging – inclusief de spanning, twijfel en controledrang.”

Soms leidde die spanning tot piekergedrag. “Ik ging ’s nachts gerust tien keer uit bed om een stuk te herlezen en te checken,” vertelt hij. Structuur helpt hem daarbij: “Mijn hele week is gepland tot op de minuut. Niet omdat ik een control freak ben, maar omdat ik rust nodig heb om scherp te blijven. En als het misloopt, heb ik altijd een back-up.”

Kwetsbaarheid noemt hij een van de krachtigste mentale vaardigheid die hij bezit. “Je moet jezelf onder ogen durven nemen. Er is altijd een verschil tussen wie je bent en het imago dat je uitdraagt. Maar als je die twee dichter bij elkaar kunt brengen – dán ben je in balans.”

Overschatting versus onderschatting

In de advocatuur ziet De Smit regelmatig overschatting: sterke presentatie en grote woorden die niet altijd gepaard gaan met innerlijke stabiliteit. In de sportwereld ziet hij juist het tegenovergestelde: getalenteerde sporters die zichzelf klein houden. “Beide groepen zouden gebaat zijn bij een eerlijker zelfbeeld. Meer zelfvertrouwen in de sport, meer reflectie en relativering in de advocatuur.”

Vooroordelen en het belang van authenticiteit

De Smit is zich bewust van het beeld dat mensen van zijn beroep hebben. Advocaten worden vaak gezien als formeel, zakelijk of elitair. Hij herkent die stereotypen – en verzet zich ertegen. “Ik verzet me al mijn hele carrière tegen het idee dat je als advocaat in een bepaald keurslijf moet passen. Authentiek zijn is geen zwakte – het is juist je kracht.”

Door trouw te blijven aan zijn eigen stijl en manier van communiceren, bouwde hij een praktijk waarin cliënten hem weten te vinden om zijn benaderbaarheid én zijn strategische scherpte.

Leren van elkaars wereld

Wat juristen en topsporters van elkaar kunnen leren, is voor De Smit helder. “Sporters kunnen profiteren van de strategische scherpte, verbale kracht en analytische benadering die in de advocatuur essentieel zijn. Andersom kunnen juristen leren van de discipline, routine en het fysieke bewustzijn van sporters.”

“In de sport zie je dat twijfel ontwikkeling remt. In het recht leren we juist handelen ondanks twijfel – dat kan sporters helpen om stappen te zetten die ze anders zouden vermijden.”

Succes begint in het hoofd

Wie denkt dat presteren draait om kennis, talent of ervaring, ziet volgens De Smit slechts een deel van het geheel. “Mentale veerkracht is geen luxe – het is een voorwaarde. Of je nu advocaat bent, topsporter of chirurg, het is je mindset die bepaalt of je het maximale uit jezelf haalt.”